Οι κατσαρίδες και οι λαϊκιστές έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Επιβιώνουν έναντι κάθε πανδημίας, ενίοτε μορφοποιώντας και τα βασικά μεγέθη των ιών. Σε κάθε περίπτωση ο λαϊκισμός με οποιαδήποτε μορφή και χρώμα, μεταλλάσσεται αναλόγως των συνθηκών. Το ζήσαμε στην Ελλάδα με την «πρώτη φορά αριστερά», το βλέπουμε στη Γαλλία με τον μακιγιαρισμένο εθνικισμό της Λεπέν. Υπάρχει θεραπεία; Προς το παρόν μόνο το «εμβόλιο», αλλά στην προκειμένη περίπτωση κι αυτό αδυνατεί να πείσει τους κατ’ επάγγελμα αρνητές της λογικής.
Του Χάρη Παυλίδη
Στη Γαλλία, από το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εκλογών, είναι ορατό ότι η Ευρώπη σύντομα θα βρεθεί πάλι αντιμέτωπη με μια νέα μετάλλαξη του λαϊκισμού. Και πάλι το ζητούμενο θα είναι η σταθερότητα, που όμως η επίκλησή της σε αποσταθεροποιημένα μυαλά δεν θα βρει ανταπόκριση. Διότι στην πραγματικότητα νικητής του πρώτου γύρου στη Γαλλία δεν είναι ο Μακρόν, αλλά ο λαϊκισμός των ακραίων ιδεολογιών με βάσει τον αριθμό των ψήφων. Οι μισοί Γάλλοι έχουν στραφεί στα δύο άκρα, εάν σκεφθεί κανείς ότι μαζί Λεπέν και Ζεμούρ υπερβαίνουν το 30% των ψήφων, και σ’ αυτούς προστεθεί και το 22% του Μελανσόν. Συνεπώς ο κεντρώος Μακρόν, όπως είναι πιθανό, θα βρεθεί την επομένη του δεύτερου γύρου μπροστά σε μια νέα φάση μετάλλαξη του λαϊκισμού.
Στην προκειμένη περίπτωση η κλασική σοσιαλδημοκρατία έχει σχεδόν εξαφανιστεί, ενώ σημαντική είναι η πτώση των νεο-γκωλιστών συντηρητικών. Και οι δύο παρατάξεις που επί πέντε δεκαετίες μοιράστηκαν την Προεδρία έχουν ουσιαστικά εξαφανιστεί. Ουσιαστικά έχουν πιστωθεί τη δυσαρέσκεια των κοινωνικών στρωμάτων που αισθάνονται θύματα δύο διαδοχικών κρίσεων. Επί του προκειμένου εφόσον οι ψήφοι του Μελανσόν δεν οδεύσουν προς τη Λεπέν, τότε ο Μακρόν θα μπορέσει να σταματήσει την επέλαση του πανδημικού λαϊκισμού για άλλη μια θητεία. Αλλά, για να είμαστε πραγματιστές δεν θα έχει τη βοήθεια που χρειάζεται από το κόμμα του. Ένα κόμμα που δημιουργήθηκε ώστε να υποστηρίξει την υποψηφιότητά του πριν από 5 χρόνια, το οποίο όμως δεν έχει σαφή πολιτική ταυτότητα και ιδεολογία.
Αυτό προφανώς δεν είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο τον Μακρόν, αλλά και τα περισσότερα κεντρώα φιλελεύθερα κόμματα της Ευρώπης, των οποίων οι ηγεσίες δεν φρόντισαν να ιδεολογικοποιήσουν το αφήγημα της πολιτικής σταθερότητας και να τη συνδέσουν με τη κοινωνία. Δηλαδή, κυβερνώντας με στόχο την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, που κατά τεκμήριο αποτελούν προϋπόθεση για την πρόοδο και την ανάπτυξη, παραβλέπουν τη συναίνεση και τη συμμετοχή των πολιτών. Εκεί πρέπει να εστιαστεί η ανησυχία για την Ευρώπη την επόμενη ημέρα των γαλλικών εκλογών, μια και τα λεγόμενα αντισυστημικά κόμματα της αριστεράς και της δεξιάς έχουν εντοπίσει το αδύνατο σημείο του φιλελεύθερου πραγματισμού.
Συνεπώς αυτό που λείπει είναι το «ξάφνιασμα» στην πράξη και το όραμα στις ιδέες, ώστε το ανάχωμα έναντι της ταχείας μετάδοσης του λαϊκισμού των άκρων να μην έχει τη μορφή εμβολίου εν’ όψει μιας εκλογικής αναμέτρησης, αλλά να φέρει την επανάσταση του φαρμάκου που θα εξαφανίσει τη νόσο.
