Αν υπάρχει μια ανάλυση για τις κάλπες του 2019 στην οποία συμφωνούν τόσο οι νικητές όσο κι οι ηττημένοι, αυτή είναι πως το αποτέλεσμά τους κρίθηκε από τη μεσαία τάξη. Εκείνη τιμώρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για την υπεροφορολόγησή της αλλά και για τη μυωπική προσέγγιση των δημοσκοπήσεων – αφού στην περίπτωση που είχε διαβάσει τα ποιοτικά τους στοιχεία σωστά θα έβλεπε ότι περίπου το 60% των ψηφοφόρων αυτοχαρακτηρίζονται ως ανήκοντες στη μεσαία τάξη, άρα θα είχε διακρίνει τη σημασία της συγκεκριμένης εκλογικής δεξαμενής.
Οπότε, εκείνη έδωσε και στη ΝΔ την εξουσία. Ενάμιση χρόνο μετά, και στα δύο επιτελεία, κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης, όλοι οι σχεδιασμοί γίνονται πια με κεντρικό στόχο αυτήν ακριβώς την κοινωνική κατηγορία. Οι ομιλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα προχθές στη Βουλή το ανέδειξαν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο: το βασικό target group του δικομματισμού για το 2021 θα είναι η μεσαία τάξη.
Η μέθοδός τους μπορεί να διέφερε. Ο πρώτος τόνισε τις «μόνιμες» – έστω για την επόμενη χρονιά – μειώσεις των φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών, από την κατάργηση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης μέχρι τη μείωση κατά 4% των ασφαλιστικό)ν εισφορών. Ο δεύτερος έβαλε στην ατζέντα ζήτημα κουρέματος του ιδιωτικού χρέους που δημιουργήθηκε μέσα στην πανδημία. Ομως το βαθύτερο κίνητρό τους ήταν μάλλον όμοιο.
Η επιλογή να απευθυνθούν αμφότεροι στη μεσαία τάξη κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τον προϋπολογισμό του 2021 μόνο τυχαία δεν ήταν. Η μάζα αυτών των ψηφοφόρων είναι κρίσιμη. Πρωτίστως χάρη στο μέγεθός της. Σύμφωνα με το δελτίο για την ελληνική οικονομία του ΣΕΒ του φετινού Φεβρουάριου, ως μεσαία τάξη ορίζονται τα νοικοκυριά των οποίων το ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα κυμαίνεται μεταξύ του 75% και του 200% του διάμεσου εισοδήματος όλων των νοικοκυριών. Δηλαδή μεταξύ 14,7 χιλιάδων ευρώ (75% του διάμεσου) και 39,3 χιλιάδων ευρώ (200% του διάμεσου). «Με τους ορισμούς αυτούς», γράφει χαρακτηριστικά, «στη μεσαία εισοδηματική τάξη ανήκουν χονδρικά 1 στους 2 Ελληνες (54%), ενώ στην υψηλή εισοδηματική τάξη 1 στους 8 και στη χαμηλή εισοδηματική τάξη 1 στους 3».
Αρχή με 8 μέτρα στήριξης
Με φορολογικές ανάσες, ενέσεις ρευστότητας και ψαλίδι σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές η κυβέρνηση επιχειρεί εν μέσω πανδημίας να στηρίξει τη μεσαία τάξη, η οποία την τελευταία δεκαετία σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής και λύγισε από την υπερφορολόγηση.
Κατάργηση για 1 έτος της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα, μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών, μείωση συντελεστών ΕΝΦΙΑ για να σβήσουν οι επιβαρύνσεις που θα προκαλέσουν οι νέες αντικειμενικές αξίες, κούρεμα ενοικίων για πληττόμενους επαγγελματίες, με αποζημίωση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν υποστεί εισοδηματικές απώλειες αποτελούν τις βασικές παρεμβάσεις για την ενίσχυση των μεσαίων εισοδημάτων που αποτελεί το στοίχημα της κυβέρνησης. Η βεντάλια των μέτρων για τη στήριξη και επαναπροσέγγιση της μεσαίας τάξης ανοίγει και περιλαμβάνει:
«Πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης: Αύξηση μισθού για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και φορο-ανάσες για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και τους φορολογούμενους που αποκτούν εισοδήματα από ενοίκια ή μερίσματα φέρνει το «πάγωμα» της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης το 2021. Το μέτρο αγγίζει περίπου 1,2 εκατομμύρια φορολογούμενους. Από τον πρώτο κιόλας μήνα του νέου έτους, οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα θα διαπιστώσουν αύξηση στον μισθό τους, καθώς δεν θα παρακρατείται εισφορά αλληλεγγύης στις μηνιαίες αποδοχές τους. Ιδιωτικός υπάλληλος με ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ θα γλιτώσει φόρο που φθάνει τα 426 ευρώ ενώ το φορολογικό όφελος υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ για όσους αποκτούν εισόδημα πάνω από 35.000 ευρώ.
Μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από την 1 η Ιανουάριου 2021, σημαίνει ετήσιο κέρδος 228 ευρώ για τον μισθωτό των 1.000 ευρώ, 342 ευρώ για όποιον αμείβεται με 1.500 ευρώ, 456 ευρώ για μισθό των 2.000 ευρώ.
ΕΝΦΙΑ: Η επέλαση του κορωνοϊού μπορεί να ανέτρεψε τα σχέδια του οικονομικού επιτελείου για να προχωρήσει φέτος σε νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ αλλά οι αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες που έχουν δρομολογηθεί για το 2021 βάζουν στο τραπέζι τη μείωση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ για να σβήσουν οι επιβαρύνσεις που θα προκαλέσουν οι νέες αντικειμενικές αξίες στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Ενοίκια: Οι επαγγελματίες και επιχειρηματίες του λιανεμπορίου, της εστίασης, του τουρισμού, του αθλητισμού, του πολιτισμού, των μεταφορών που παραμένουν με κατεβασμένα ρολά μετά τις 16 Δεκεμβρίου θα κερδίσουν έκπτωση 80% στο ενοίκιο που θα πληρώσουν για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο. Ακόμα και αν αποφασιστεί μέσα στο δίμηνο να ανοίξουν θα καταβάλουν για τους δυο πρώτους μήνες του έτους το 20% του ενοικίου.
Ιδιοκτήτες ακινήτων: Μεγάλες εισοδηματικές απώλειες μετρούν φέτος οι φορολογούμενοι που ενοικιάζουν ακίνητα λόγω του υποχρεωτικού «κουρέματος» του ενοικίου με το κράτος να καλύπτει μέρος των απωλειών αυτών. Ειδικά όμως για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2021 που οι ιδιοκτήτες θα εισπράξουν μειωμένα ενοίκια κατά 80%, το υπουργείο Οικονομικών θα έρθει να τους αποζημιώσει πιστώνοντας στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς το 60% του μηνιαίου μισθώματος.
Προκαταβολή φόρου: Φέτος ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις που είδαν τον τζίρο τους να βυθίζεται από το τσουνάμι της πανδημίας πήραν οικονομική ανάσα μέσω της μείωσης έως και 100% της προκαταβολής φόρου εισοδήματος που πλήρωσαν στην Εφορία. Για το 2021 αν και δεν έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό ένα ψαλίδι στην προκαταβολή φόρου φαίνεται πως στο υπουργείο Οικονομικών υπάρχουν σκέψεις προκειμένου να μην επιβαρυνθούν οι επιχειρήσεις οι οποίες εν μέσω της υγειονομικής κρίσης κατάφεραν να εμφανίσουν κέρδη.
Επιστρεπτέα προκαταβολή: Ενεση ρευστότητας με φθηνά κρατικά δάνεια ύψους 5,5 δισ. ευρώ έχουν λάβει περίπου 450.000 επαγγελματίες, μικρομεσαίοι και επιχειρήσεις προκειμένου να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους. Τον Ιανουάριο θα έρθει ο πέμπτος κύκλος της επιστρεπτέας προκαταβολής με ελάχιστο ποσό ενίσχυσης τα 1.000 ευρώ και δώρο το 50% των κρατικών δανείων, ενώ το Μάρτιο θα ενεργοποιηθεί ο 6ος κύκλος.
Νεα φορολογική κλίμακα: Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι θα είναι οι κερδισμένοι της Εφορίας το 2021, καθώς το ερχόμενο καλοκαίρι με τα εκκαθαριστικά των φορολογικών δηλώσεων θα διαπιστώσουν ότι ύστερα από δέκα χρόνια η ειδική εισφορά αλληλεγγύης δεν θα βαραίνει τον λογαριασμό της Εφορίας, ενώ θα έχει αποτυπωθεί και ο χαμηλότερος φόρος εισοδήματος που προκύπτει με βάση τη νέα φορολογική κλίμακα. Για παράδειγμα ένας επαγγελματίας με ετήσιο καθαρό εισόδημα 16.000 ευρώ ή 1.333 ευρώ τον μήνα θα δει τη φορολογική του επιβάρυνση να μειώνεται κατά 1.388 ευρώ, θα κερδίσει δηλαδή σε φόρο το καθαρό κέρδος που έχει σε ένα μήνα. Οσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το φορολογικό όφελος.
της Καρολίνας Παπακώστα και της Μαρίας Βουργάνα από Τα Νέα
