Η αποτελεσματικότητα μιας κυβέρνησης κρίνεται από την εισαγωγή μεταρρυθμιστικών δημόσιων πολιτικών και από τη διαχείριση κρίσεων. Στην καλή πολιτική συγκυρία το πρώτο υποσύνολο καταλαμβάνει το σημαντικά μεγαλύτερο μέρος έναντι του δεύτερου.

Δυστυχώς, στην τρέχουσα διακυβέρνηση η διαχείριση κρίσεων ανάλωσε, εξ ανάγκης, πολύ μεγαλύτερη ενέργεια από εκείνη που προσδοκούσαμε. Και όσο και αν η γενική πεποίθηση είναι ότι σε γενικές γραμμές η διαχείριση της υγειονομικής, της εθνικής και της οικονομικής κρίσης ήταν επιτυχής, παραμένει μια πικρή επίγευση διότι δεν υπήρξαν ο χρόνος και ο χώρος για μεγάλες δημόσιες πολιτικές.

Είναι, άραγε, αλήθεια ότι δεν υπήρξε μεταρρυθμιστικό έργο τους 15 μήνες της παρούσας διακυβέρνησης; Η πραγματικότητα, λοιπόν, είναι ότι στο διάστημα αυτό, παρά τους σημαντικούς κοινοβουλευτικούς περιορισμούς λόγω πανδημίας, ψηφίστηκαν 127 νόμοι, ολοκληρώθηκε με εξαιρετικά εκτενή και διαβουλευτικό τρόπο η συνταγματική αναθεώρηση και εξελέγη νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μεταξύ των νόμων που ψηφίστηκαν είναι εμβληματικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες ήταν από μακρού υπερήμερες, όπως είναι η νέα φορολογική νομοθεσία, ο αναπτυξιακός νόμος «Επενδύω στην Ελλάδα», η ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους με τη «Δεύτερη Ευκαιρία», η εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος, η διευκόλυνση της ψήφου των εκτός επικράτειας εκλογέων, η αναδιάρθρωση και ενδυνάμωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η αναβάθμιση του σχολείου, η αλλαγή του πλαισίου για τις υπαίθριες δημόσιες συναθροίσεις και ο σύγχρονος κώδικας ψηφιακής διακυβέρνησης. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε το πρώτο νομοσχέδιο που εισήγαγε στην Ελλάδα το νέο υπόδειγμα του επιτελικού κράτους, με ένα σφιχτό σύστημα συντονισμού του κυβερνητικού έργου, με μεταφορά αρμοδιοτήτων στην υπηρεσιακή διοίκηση με σκοπό την αποκομματικοποίηση και τη συνέχεια του κράτους, με ένα νέο μοντέλο ακεραιότητας στη λειτουργία τοιν κρατικών δομών. Στο πλαίσιο αυτό, οι συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου γίνονται εκτός του βουλευτηρίου ώστε να διασφαλίζεται και συμβολικά η διάκριση των λειτουργιών, τα νομοσχέδια συζητούνται πριν από την κατάθεση τους ώστε να υφίσταται κεντρικός σχεδιασμός, η κυβέρνηση λειτουργεί στη βάση ενός εγκεκριμένου Ενοποιημένου Σχεδίου Κυβερνητικής Πολιτικής ώστε να διασφαλίζεται διαφάνεια και λογοδοσία, εδραιώνονται σταδιακά οι κανόνες καλής νομοθέτησης βάσει τριών εγχειριδίων που αφορούν τη νομοπαρασκευαστική μεθοδολογία, την ανάλυση συνεπειών, ρυθμίσεις και τη μεθοδολογία κωδικοποίησης, ατομικές διοικητικές πράξεις έχουν περιέλθει ως αρμοδιότητα στην υπηρεσιακή διοίκηση αντί της πολιτικής ηγεσίας και συγκροτήθηκε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας που ήδη έχει επιτελέσει σπουδαίο ελεγκτικό έργο.

Απομένουν ακόμη δύο φάσεις ολοκλήρωσης του επιτελικού κράτους, δηλαδή η εδραίωση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης μέσω της παραχώρησης αρμοδιοτήτων και πόρων στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, που ήδη συντελείται με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Επιπλέον, έως το τέλος του έτους αναμένεται να έχουν έλθει στη Βουλή προς ψήφιση 4 σπουδαία νομοθετήματα: η νέα χωροταξία και πολεοδομία της χώρας που θα θέτει επιτέλους ορθολογικό σχεδιασμό και θα συνιστά ανάσχεση στην άναρχη οικοδόμηση, η ρύθμιση της αγοράς εργασίας που θα αναμορφώνει ένα εν πολλοίς παρωχημένο πλαίσιο διασφαλίζοντας εργασιακά δικαιώματα και καθιστώντας την επιχειρηματικότητα πιο ανταγωνιστική, η νέα μορφή της επαγγελματικής εκπαίδευσης που θα ανταποκρίνεται στα νέες ανάγκες που διαμορφώνονται στη χώρα και θα την καταστούν μια γνήσια ελκυστική εναλλακτική δυνατότητα για τους νέους ανθρώπους και η μεταρρύθμιση του δικαίου των δημόσιων συμβάσεων ώστε να επιταχυνθούν έργα που χρονίζουν λόγω της γραφειοκρατίας και της χρονικής υστέρησης σε επίπεδο διοικητικό και δικαστικό.

Παρά τις απρόβλεπτες καταστάσεις, η πορεία για έναν ριζικό μετασχηματισμό της χώρας θα συνεχιστεί. Είναι δέσμευση στην παρούσα γενιά και χρέος στις επόμενες.


  • Άρθρο του Γιώργου Γεραπετρίτη, υπουργού Επικρατείας της ΝΔ στην εφημέριδα Τα Νέα