Τρεις εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, η μεγάλη εικόνα μοιάζει μη αναστρέψιμη.
Η ΝΔ προηγείται με διαφορά που δεν έχει προηγούμενο σε ανάλογες εκλογές στη Μεταπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ πριν από Πάσχα έδειχνε σημάδια μεγαλύτερης συσπείρωσης, αλλά ο Πετσίτης, ο Πολάκης, το Μάτι – και ποιος ξέρει τι άλλο μέχρι τις κάλπες – έχουν αφήσει βαθιά σημάδια. Η τρίτη θέση αποτελεί ερωτηματικό, καθώς για κάποιους η μάχη ανάμεσα στο ΚΙΝΑΛ και στη Χρυσή Αυγή είναι αμφίρροπη, ενώ άλλοι είναι βέβαιοι για την επικράτηση του ΚΙΝΑΛ, το οποίο βελτιώνει σταθερά το ποσοστό του και θεωρείται ότι θα ευνοηθεί από την αυξημένη συμμετοχή στις ευρωεκλογές (83% δηλώνει ότι θα ψηφίσει στην ευρωκάλπη στην έρευνα της Metron Analysis για «Το Βήμα της Κυριακής»).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ψαλιδισμένο ποσοστό της ΧΑ σε συνάρτηση με την εσωτερική αναταραχή και την εικόνα διάλυσης έπειτα από την αποχώρηση τριών ευρωβουλευτών (Ελευθέριος Συναδινός, Γιώργος Επιτήδειος, Λάμπρος Φουντούλης) με αιχμές κατά του Νίκου Μιχαλολιάκου. Η ψήφος στη ΧΑ δεν είναι πλέον ψήφος διαμαρτυρίας και ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ότι είναι η αρχή του τέλους για το νεοναζιστικό μόρφωμα, το οποίο έχει χάσει τη δυναμική του και τροφοδοτεί με ψηφοφόρους άλλα κόμματα.
Τα στρατόπεδα του «Ναι» (40%) και του «Οχι» (60%) του δημοψηφίσματος, τα οποία δεν εξέφραζαν μόνο τη διαίρεση μνημόνιο – αντιμνημόνιο αλλά το δίπολο φιλοευρωπαίοι – ευρωσκεπτικιστές, έχουν διαλυθεί μετά τη συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015. Το περιβάλλον σήμερα είναι πολύ διαφορετικό, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ προσμετράται στις συστημικές δυνάμεις και το φιλοευρωπαϊκό μέτωπο εμφανίζεται ενισχυμένο σε σχέση με το παρελθόν.
Στο 12% υπολογίζεται η αντισυστημική ψήφος
Αυτό δεν σημαίνει ότι έχει εξαφανιστεί η αντισυστημική ψήφος, η οποία εντοπίζεται και στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ και στα δεξιά της ΝΔ. Με μια μεγάλη διαφορά. Η αντισυστημική ψήφος στα δεξιά της ΝΔ, που υπολογίζεται στο 12%, δεν τροφοδοτείται από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και έχει ενδιαφέρον πώς θα κατανεμηθεί στα κόμματα τα οποία βρίσκονται σε αυτόν τον χώρο – ΧΑ, Νέα Δεξιά (Φαήλος Κρανιδιώτης), Εθνική Ενότητα (Γιώργος Καρατζαφέρης). Η ΝΔ, σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2015, εισπράττει ένα σημαντικό κομμάτι της τάξης του 15%-20% από τον αντισυστημικό χώρο, προσμετρώντας κέρδη και από τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξαρτήτων Ελλήνων.
Η αντισυστημική ψήφος στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, αντιθέτως, τροφοδοτείται κυρίως από πρώην ψηφοφόρους του κυβερνώντος κόμματος, οι οποίοι αντιδρούν στη μνημονιακή στροφή και στη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ. Διεκδικείται από τέσσερα κόμματα – Λαϊκή Ενότητα, Πλεύση Ελευθερίας, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΜεΡΑ25 – και δευτερευόντως από το ΚΚΕ, που εμφανίζεται δημοσκοπικά ενισχυμένο.
Από τα μικρά κόμματα, δεν αποκλείεται να κάνει την έκπληξη των ευρωεκλογών η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου, αξιοποιώντας το αρνητικό κλίμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών στη Βόρεια Ελλάδα. Ελπίδες δίνουν ορισμένοι και στο Ποτάμι, εκτιμώντας ότι οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές του Γιώργος Γραμματικάκης και Μίλτος Κύρκος θα συμπαρασύρουν προς τα πάνω και το υπόλοιπο κόμμα.
Το αίνιγμα των αναποφάσιστων
Οι αναποφάσιστοι (περίπου 15%) αποτελούν την κρίσιμη ομάδα, η οποία μπορεί να κρίνει τη διαφορά των δύο μεγάλων κομμάτων. Οι μισοί από όσους δηλώνουν αναποφάσιστοι (7,6%) αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί – κεντρώοι – κεντροδεξιοί, το 2,9% ως αριστεροί – κεντροαριστεροί και το 4,5% δηλώνει ότι δεν εκφράζεται από κανένα από τα υφιστάμενα κόμματα. Η δεξαμενή των αναποφάσιστων αποτελείται από γυναίκες (9,7%), νέους που ψηφίζουν για πρώτη φορά (9,2%), ψηφοφόρους ηλικίας έως 45 ετών (7,3%), αυτοπροσδιοριζόμενους ως ανήκοντες στον μεσαίο χώρο (8,7%) και στη μεσαία τάξη (7,3%). Αχαρτογράφητη ομάδα είναι οι πάνω από 400.000 νέοι που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές, ενώ έχει ενδιαφέρον πώς θα εκφραστεί η ηλικιακή ομάδα ως 35 ετών, η οποία το 2015 στήριξε την ελπίδα που αντιπροσώπευε ο κ. Τσίπρας και ακόμη διάκειται φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με τις προσδοκίες τους διαψευσμένες.
Ποιοτικές μετρήσεις δείχνουν ότι υπάρχει χάσμα στις ηλικίες από 50 ετών και πάνω και 50 ετών και κάτω, με την ηλιακή ομάδα 40-50 ετών να «συνομιλεί» και με το φιλοευρωπαϊκό και με το ευρωσκεπτικιστικό μπλοκ. Οι ηλικίες 17-35 ετών, ακόμα και αν δεν ενδιαφέρονται να ενταχθούν πολιτικά σε κάποιο κόμμα, φαίνεται ότι επηρεάζονται πολύ από τη γνώμη και τις επιλογές των γονέων τους. Επίσης, οι ερευνητές εντόπισαν μια «εισβολή» αισθητικών κριτηρίων που επιδρά με έναν λανθάνοντα τρόπο στους νεότερους ψηφοφόρους, οι οποίοι έχουν την τάση να προτιμούν τους trendy υποψηφίους.
Σημασία στα θέματα της καθημερινότητας
Πολλοί από αυτούς θεωρούν ότι η αισθητική του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι υψηλού επιπέδου και ο μόνος που διασώζεται δεν είναι ο νεότερος Αλέξης Τσίπρας αλλά ο μεγαλύτερός του Ευκλείδης Τσακαλώτος, με το ατημέλητο στυλ και το ευρωπαϊκό flair. Αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τα κόμματα να προσεγγίσουν τους νέους ψηφοφόρους και να συνδεθούν μαζί τους. Η ψήφος των πολιτών δεν θα καθοριστεί από την ευρωπαϊκή ατζέντα, η οποία δεν ακούγεται καθόλου στον δημόσιο διάλογο, αλλά από την κομματική τους τοποθέτηση, από την προσωπική τους κατάσταση και από τα θέματα της καθημερινότητας. Σε σύγκριση με τις εκλογές του 2015 διαμορφώνονται δύο μεγάλες τάσεις, αυτοί που θα δώσουν θετική ψήφο υπέρ κάποιου κόμματος ή προσώπου και αυτοί που θα δώσουν ψήφο αποδοκιμασίας. Στην πρώτη κατηγορία ψηφοφόρων δηλώνει ότι εντάσσεται το 72% (το αντίστοιχο ποσοστό το 2015 ήταν 61%) και σε αυτούς τους ψηφοφόρους επικεντρώνεται η καμπάνια της ΝΔ. πηγή:tovima.gr
