Ενας πόλεμος χωρίς ειρήνη παρά μόνον με θύματα της πανδημίας να ζητούν διέξοδο στην ελπίδα και στα λόγια… Εδώ και λίγες μέρες ο κόσμος και ιδιαίτερα  στην Ευρώπη έχει μείνει άφωνος από το μέγεθος ενός σκληρού υπόγειου πολέμου ανάμεσα στις εταιρίες που πρώτες δημιούργησαν το εμβόλιο κατά της πανδημίας και των δικαιούχων χωρών ή οργανισμών.

του Μανώλη Μαυρομμάτη*

Δισεκατομμύρια δολάρια και ευρώ δαπανήθηκαν έως τώρα ως προκαταβολές και μάλιστα προτού καν να έχει βεβαιωθεί ο χρόνος παράδοσης. Ούτε οι τελικές ποσότητες δόσεων και εμβολίων!

Εκείνο όμως που προκάλεσε ερωτηματικά και αντιπαραθέσεις ήταν ένα πρωτάκουστο στα χρονικά γεγονός που αναμφισβήτητα φθάνει στο όριο σκανδάλου!

Σε καμία των μέχρι σήμερα εταιριών που πρώτες στην Ευρώπη τροφοδότησαν με τα προϊόντα τους, δηλαδή εμβόλια και δόσεις τις διεθνείς αγορές, δεν υπάρχουν στα συμβόλαια συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις πώλησης. Εκτός από τα προαπαιτούμενα ποσά που κοστολογήθηκαν με κοινές συμφωνίες οι τιμές μονάδος και το σύνολο προκαταβολών της ποσότητας των εμβολίων!

Οπως αποκαλύφθηκε πριν από λίγες ώρες και αφού η κατάσταση εξελίχθηκε σε ολομέτωπη αντιπαράθεση και επίθεση φραστική και με απειλές προσφυγής στην δικαιοσύνη, τα σκληρά λόγια και οι φράσεις ευχόμαστε και τα… μαχαίρια φαίνεται ότι η κατάσταση θα εξομαλυνθεί προφανώς με αμοιβαίες υποχωρήσεις και εν μέρει επανορθώσεις!..

Η ζημιά όμως έχει γίνει. Το γόητρο και η εμπιστοσύνη εκατέρωθεν, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει τρωθεί!

Πρώτα σε ένα τμήμα των εταιριών παραγωγής του εμβολίου και ακολούθως στην Ευρωπαϊκή Ένωση!

Για πολλά κράτη μέλη με τις χιλιάδες των νεκρών κατά κύριο λόγο, η καθυστέρηση εμβολιασμού εκατομμυρίων πολιτών θα προκαλέσει ανυπολόγιστη οικονομική κρίση, ανεργία και ανεπάρκεια αγαθών διατροφής και μια βαθιά κοινωνική αναταραχή με κύριο πλήγμα την υγεία και τους συντελεστές της προσπάθειας στήριξης της κοινωνικής πρόνοιας. Γιατρούς, νοσοκόμους, και γενικά το προσωπικό ιατρικής περίθαλψης!

Μοιραία  άλλωστε θα πληροφορηθούμε τί πραγματικά συνέβη και οι περισσότερες κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στάθηκε πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατον να αντιμετωπίσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα την εξάπλωση της πανδημίας.

Κράτη που φημίζονταν για τα τέλεια συστήματα υγείας και την κοινωνική πρόνοια. Κυβερνήσεις που ανακάλυπταν τις αδυναμίες εξεύρεσης κλινών όταν χρειάστηκε. Τότε που δυστυχώς τα κράτη εκείνα λύγισαν βλέποντας από κοντά πόσο μακριά είχαν μείνει από τους πολίτες τους!

Η Ελλάδα και όπως όλοι τώρα στην Ευρώπη παραδέχονται ότι αντιμετώπισε με αξιοπρέπεια και πρωτόγνωρους ταχείς ρυθμούς την πανδημία. Η κυβέρνηση πήρε τα εύσημα. Κι εκείνη με την σειρά της μετέδωσε στον κόσμο της μεγάλης μάχης την ευγνωμοσύνη και την αγάπη του ελληνικού λαού!

Συμβόλαια χωρίς αντίκρισμα

Αφήσαμε  τον πόλεμο των ενδιαφερομένων μερών στην εξέλιξή του. Δυστυχώς! Γιατί μέσα από τα λόγια και τις κατηγορίες, ξεπροβάλει μια άλλη αλήθεια από την φαινομενική.

Στο ποιος δεν τήρησε τους κανόνες και τις συμφωνίες το βασικό ερώτημα είναι: Τηρήθηκαν οι όροι των συμβολαίων; Ή κάτι άλλο που δεν καταγράφεται συνέβη; Οσον άφορά και τις δύο μεγάλες εταιρίες παραγωγής των δόσεων που ήδη είναι σε εξέλιξη η εφαρμογή του εμβολιασμού σε ασθενείς στην Ευρώπη, όπως αποκαλύπτεται από μαρτυρίες των υπευθύνων τους αλλά και των δυο γιατρών της BioNTech- Pfizer, υπήρξαν καθυστερήσεις στις παραγγελίες κυρίως από την Κομισιόν!

Στις ευθύνες που αναλογούν στην ΕΕ χθεσινές εκτιμήσεις αναφέρονται για καθυστέρηση υπογραφής των συμβολαίων. Για αγορά δόσεων και εμβολίων με συγκεκριμένες εταιρίες με περιοριστικούς όρους.

Η Κομισιόν, πάντα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις κυβερνήσεων και ειδικών, δεν πίεσε όσο έπρεπε τα εργαστήρια παραγωγής του εμβολίου για συντόμευση απόδοσης των παραγγελιών. Οι δόσεις που προβλέπονταν στην έναρξη της πανδημίας ήταν πολύ λίγες σε σχέση με όσα ακολουθούν. Η Κομισιόν, γράφουν τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ προσπαθεί τώρα να βρει υπευθύνους έκτος Επιτροπής για δικές της παραλείψεις. Και τέλος…

Η μεγάλη κρίση έλλειψης και καθυστέρησης των εμβολιασμών στην ΕΕ οδήγησε στην απέλπιδα προσπάθεια απειλών εναντίον της εταιρίας ASTRAZENECA ότι “παράγει και μεταφέρει στην Μ. Βρετανία μεγάλες ποσότητες εμβολίων αντί να παραδώσει τις ποσοστώσεις που αναλογούν στα κράτη της ΕΕ”!

Το διπλωματικό επεισόδιο έμελλε να δημιουργηθεί όταν ” προκλήθηκε με εντολή έφοδος στα εργαστήρια της συγκεκριμένης εταιρίας στο Βέλγιο για να διαπιστωθεί πιθανή υπέρβαση των όρων με την ΕΕ”.

Σε έξαλλη κατάσταση ο Πρόεδρος του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον διαμαρτυρήθηκε έντονα στα Όργανα της Κομισιόν λέγοντας ότι η Κομισιόν από ζηλοφθονία για το Brexit και την επιτυχία της Αγγλίας να εμβολιάσει πρώτη τους πολίτες της ζητάει να της αποσπάσει εμβόλια ενώ δεν τα δικαιούται! Πρώτοι εμείς μήνες νωρίτερα είχαμε παραγγείλει αριθμό δόσεων και πρώτοι ξεκινήσαμε τους εμβολιασμούς!”

Παράλληλα με τα πιο πάνω από κράτη μέλη που κρατούν την ανωνυμία επιρρίπτουν ευθύνες στην Κομισιόν λέγοντας ότι “η ΕΕ προσπαθεί να καταλογίσει τις ευθύνες σε περιφέρειες και στις κυβερνήσεις. Η Ευρώπη δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να γίνει κομπάρσος κανενός!”

Όπως εξελίχθηκαν τα γεγονότα και οι έρευνες στις Βρυξέλλες κάτω από το βάρος των ευθυνών που καταλογίζονται στους Θεσμούς, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία και Γερμανία ζήτησαν από την Επίτροπο Κυριακίδου να “δοθούν στην δημοσιότητα οι όροι των συμβολαίων δεδομένου ότι όπως ισχυρίζεται ο εκπρόσωπος της AstraZeneca Πασκάλ Σοριό “δεν υπάρχει δέσμευση χρόνου παράδοσης αναγράφεται όπως στο συμβόλαιο. Μόνον ότι θα γίνει προσπάθεια για το καλύτερο!”

Οι δύο γιατροί εφευρέτες του εμβολίου της Pfizer

Πριν από ένα μήνα 2 Ιανουαρίου 2021 το γερμανικό Der Spiegel και η Corriere della Sera δημοσίευσαν συνέντευξη των δυο επιστημόνων γιατρών της BioNTech Ούγκούρ Σαχίν και Οζλέμ Τούρεντσι που ζουν στην Γερμανία και πρωταγωνιστούν στην ανακάλυψη του εμβολίου.

Η άδεια κυκλοφορίας του εμβολίου πρώτα δόθηκε στις ΗΠΑ και ακολούθως στον Καναδά και την Μ. Βρετανία.

Όπως αναφέρουν τα δύο έντυπα “στις πλάτες των δυο επιστημόνων έπεσε η ευθύνη διανομής του εμβολίου κυρίως στην ΕΕ η οποία έχει πρώτη το προνόμιο άπ’ όλες τις χώρες της διανομής!”.

“Η κατάσταση -δηλώσαν στο Σπίγκελ- δεν ήταν ικανοποιητική. Το κενό ήταν μεγάλο και δημιουργήθηκε από το γεγονός ότι έλειπαν και άλλα εμβόλια εταιριών που δεν είχαν πάρει την αναγνώριση. Τώρα λοιπόν πρέπει να καλύψουμε εμείς το κενό!”.

” Τον Φεβρουάριο θα γίνει δρόμος ταχύτητας ώστε να λειτουργήσουν οι καινούργιες εγκαταστάσεις στο Μάρμπουργκ της Γερμανίας από το οποίο θα παρθούν έως το τέλος του χρόνου επιπλέον 250 εκατομμύρια δόσεις. Υπολογίζουμε -συνεχίζουν οι δυο γιατροί του εμβολίου-ότι ισως αυτό γίνει μέχρι το τέλος του Ιουλίου. Αν όλα πάνε καλά.”

Και οι Σαχίν- Τούρετσι αποκαλύπτουν τι έγινε με την Κομισιόν!

“Η ΕΕ έφθασε από τις Βρυξέλλες  με μεγάλη καθυστέρηση στην υπογραφή της παραγγελίας και της συμφωνίας!”

“Οι Βρυξέλλες είπαν ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε λάθος υπολογισμούς της Κομισιόν!!”

” Κατά την γνώμη μας η ΕΕ ήταν σχεδόν βεβαία ότι στο μεταξύ θα υπήρχαν στην αγορά και  άλλοι τροφοδότες, από τους οποίους – λέει ο Τουρεσί – έπρεπε να επιλέξει. Όταν όμως έγινε γνωστό ότι τα πράγματα δεν θα είχαν αυτή την κατάληξη όταν αποφάσισαν να έλθουν στην BioNTech τότε ήταν πια πολύ αργά!”

“Οι ΗΠΑ παράγγειλαν 600 εκατομ. δόσεις  τον Ιούλιο ενώ οι Βρυξέλλες περίμεναν να έλθει ο Νοέμβριος για να παραγγείλει τις μισές δόσεις!”

Κατά την γνώμη της Σαχίν όπως απάντησε στο ερώτημα τι ακολούθησε “η Κομισιόν υπέγραψε προσύμφωνο με την εταιρία μας ταυτόχρονα με μπλοκάρισμα (παραγγελία)  εμβολίων και από άλλους παραγωγούς. Τέτοια εμβόλια όμως ακόμα δεν έχουν πάρει άδεια διανομής!”

“Στις  Βρυξέλλες ίσως να σκέφθηκαν πώς αρκούν οι παραγγελίες που κάναμε στην BioNTech άρα έχουμε εξασφαλισθεί!”

“Αυτό μας εξέπληξε είπαν οι δυο γιατροί.”

Και Σπίγκελ – Corriere della Sera συνέχισαν με την υπογράμμιση ότι οι δυο γιατροί μόλις είχαν κερδίσει  τον τίτλο των Φαινάνσιαλ Τάιμς ως “Πρόσωπα της χρονιάς”

“Διαθέτουμε έμπειρο προσωπικό. Εξειδικευμένα εργοστάσια δεν υπάρχουν πολλά. Ούτε ο χρόνος είναι αρκετός για να παραχθούν εμβόλια ποιότητας.”

“Η τεχνολογία mRNA είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. Απαιτεί πολλά χρόνια εμπειρίας. Γιατί πρόκειται για ειδική τεχνολογία.”

“Μια βιομηχανία που παράγει σιρόπι για το βήχα ή ασπιρίνες δεν είναι δυνατόν από τη μια μέρα στην άλλη να περάσει στα…. εμβόλια!”

Οπως καταλήγει η συνέντευξη των δύο εγκύρων εντύπων οι Σαχίν -Τουρετσι “η BioNTech- Pfizer θα είναι έτοιμες για την παραγωγή εμβολίου που θα εξουδετερώνει την μετάλλαξη του αγγλικού!”

“Σε περίπτωση που μία πολυεθνική ενισχύσει τις προσπάθειες μας τότε το παραγωγο εμβόλιο θα χρειάζεται τέσσερις εβδομάδες για χρήση!”

Η συνέντευξη ολοκληρώθηκε με την δήλωση στην Ιταλίδα δημοσιογράφο Monica Ricei Sargentini:

“Η ιατρική είναι το πάθος και η μάχη εναντίον του κορωνοϊού, ένα προσωπικό στοίχημα!”.


Ο Μανώλης Μαυρομμάτης είναι πρώην Ευρωβουλευτής  της Ν.Δ και  ειδικός Σύμβουλος στην Κομισιόν με Επίτροπο την Κρισταλινα Γκεοργκίεβα.