Δύο ημέρες μετά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου δόθηκε στη δημοσιότητα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το νομοσχέδιο για το «Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας», στο οποίο η κυβέρνηση ευαγγελίζεται δραστικές αλλαγές για να αποκτήσουν, επιτέλους, οι αρμόδιες υπηρεσίες αποτελεσματικότητα.
Σημειώνεται ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, είχε δεσμευθεί αμέσως μετά την εθνική τραγωδία σε Μάτι, Νέο Βουτζά και Ραφήνα, ότι θα προχωρούσε η αναδόμηση του συστήματος Πολιτικής Προστασίας άμεσα. Το «άμεσα» βέβαια αυτό για την κυβέρνηση ήταν εννέα μήνες και 11 ημέρες μετά! Το νομοσχέδιο δόθηκε για διαβούλευση μέχρι τις 9 το πρωί της 16ης Μαΐου, κάτι που σημαίνει ότι θα γίνει νόμος του κράτους – και άρα θα ξεκινήσει η εφαρμογή του – από το τέλος περίπου του μήνα (στην καλύτερη περίπτωση) και ενώ ήδη θα έχει παρέλθει το 1/6 του χρόνου της αντιπυρικής περιόδου η οποία λήγει 31 Οκτωβρίου.
Εν τω μεταξύ όλο το σύστημα πολιτικής προστασίας της χώρας θα συνεχίζει να λειτουργεί όπως και πέρυσι δηλαδή με τα ίδια προβλήματα και όλη την αναποτελεσματικότητα η οποία αποδεδειγμένα οδήγησε στην εθνική τραγωδία. Ακόμη όμως και αν, περί τα τέλη του Μαΐου, υπάρξει ο νόμος για το νέο «Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας», είναι σαφές ότι οι επιταγές του δεν πρόκειται να ικανοποιηθούν άμεσα αλλά σε βάθος χρόνου, οπότε βέβαια οι υπηρεσίες θα συνεχίσουν να λειτουργούν με το στρεβλό έως και φονικό πλαίσιο που «λειτουργούσε» έως και πέρυσι! Άλλωστε ακόμη και αρμόδιοι παράγοντες του τομέα της πολιτικής προστασίας κάνουν σαφές ότι όλα αυτά μέχρι να φτάσουν στο σημείο της απόλυτης λειτουργίας θα πάρουν χρόνο!
Κατά τα λοιπά όπως αναφέρεται στις βασικές αρχές του νομοσχεδίου, το θεσμικό πλαίσιο αφορά τους εμπλεκόμενους φορείς, την οργάνωση, τις διαδικασίες και το σύνολο των επιχειρησιακών δεξιοτήτων και δράσεων για την αντιμετώπιση και μείωση κάθε μορφής κινδύνων καταστροφών, ανεξάρτητα από την αιτία, και τονίζει τα αυτονόητα δηλαδή πως προτεραιότητες του Εθνικού Συστήματος είναι ιδίως η προστασία α) της ζωής, β) της υγείας, γ) της περιουσίας, δ) των υποδομών ζωτικής σημασίας, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς και ε) του περιβάλλοντος!
Και αυτό ακριβώς είναι που αποκαλεί… τομή ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Ταφύλλης σε δηλώσεις του στο ΑΜΠΕ και πρόσθεσε ότι «για να καταλήξουμε στην τελική μορφή της νέας υπηρεσίας, ενσωματώσαμε όλα όσα εφαρμόζουν οι περισσότερες υπηρεσίες με τεράστια εμπειρία στον κόσμο, όπως των ΗΠΑ, δύο πολιτειών της Αυστραλίας, του Καναδά και των ευρωπαϊκών χωρών, ενώ κυρίως με την Ιταλία είχαμε πολύ στενή συνεργασία σε συγκεκριμένα θέματα. Με το νέο σύστημα Πολιτικής Προστασίας, περνάμε πλέον σε μια νέα εποχή και φιλοσοφία μιας ολιστικής διαχείρισης κινδύνων, ανεξάρτητα αν πρόκειται για φωτιά, πλημμύρα, σεισμό κλπ, χρησιμοποιώντας μια σύγχρονη εργαλειοθήκη, ενώ προσαρμόζεται ανάλογα και το σύστημα οργάνωσης».
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει συνολικά 79 άρθρα, με τα οποία υποτίθεται ότι καλύπτεται όλο το φάσμα της οργάνωσης για την αντιμετώπιση κάθε μορφής κινδύνου. Τα βασικά είναι ότι παύει πλέον να υπάρχει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και δημιουργείται η Εθνική Αρχή Πολιτικής Προστασίας, η οποία θα υπάγεται στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, αλλά θα έχει μια σχετική αυτοτέλεια, διοικητική και οικονομική, ενώ προβλέπονται πολύ μεγαλύτερα κονδύλια για τις ανάγκες της. Η Εθνική Αρχή Πολιτικής Προστασίας για πρώτη φορά απελευθερώνεται διοικητικά από την εκάστοτε κυβέρνηση, καθώς παύει να διοικείται από πολιτικό πρόσωπο, αλλά πλέον θα ορίζεται μόνιμη διοίκηση με συγκεκριμένα κριτήρια, τεχνοκράτη διοικητή πενταετούς θητείας και δύο υποδιοικητές.
Οργανωτικά, αλλάζει η φιλοσοφία της διαχείρισης κινδύνων από κάθε υπηρεσία ανάλογα με την αρμοδιότητά της, αλλά ορίζονται οι λειτουργίες έκτακτης ανάγκης και δημιουργούνται 19 υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης με έναν συντονιστή σε κεντρικό επίπεδο, χωρίς να αλλοιώνεται η ουσία της αποστολής κάθε φορέα, επιχειρησιακά, όπως για παράδειγμα της Πυροσβεστικής. Στο πλαίσιο αυτό, αναδιοργανώνεται κι αναβαθμίζεται το Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων, το οποίο μέχρι τώρα ανήκει στην Πυροσβεστική και θα υπάγεται στην Εθνική Αρχή Πολιτικής Προστασίας.
Ταυτόχρονα, θα λειτουργούν ανάλογα κέντρα επιχειρήσεων σε επίπεδο περιφέρειας και κάθε φορέα, ενώ θα οριστεί από όλους τους δήμους ένας συντονιστής έκτακτης ανάγκης, ο οποίος θα έχει την ευθύνη της εφαρμογής κάθε εντολής από την πολιτική Προστασία. Οι συντονιστές έκτακτης ανάγκης θα περνούν από ειδική και συντονισμένη εκπαίδευση. Μια άλλη καινοτομία είναι η διασύνδεση της επιστημονικής κοινότητας με τον επιχειρησιακό τομέα. Θα υπάρχει ένα Επιστημονικό Συμβούλιο, που σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση κινδύνου θα λαμβάνεται υπόψη η επιστημονική γνώση, την οποία θα διαχειρίζεται η Εθνική Αρχή Πολιτικής Προστασίας, με βάση συγκεκριμένες αρχές, συνυπολογίζοντας όλες τις παραμέτρους για την κοινωνία.
Εξίσου εντυπωσιακό όμως είναι και το γεγονός ότι το ίδιο σχέδιο νόμου ευαγγελίζεται και την αναδιοργάνωση του Τμήματος Εθελοντισμού το οποίο όμως λειτουργεί εδώ και χρόνια και οι συμμετέχοντες στις κατά τόπους ομάδες είναι ιδιαίτερα έμπειροι και αποτελεσματικοί στην αντιμετώπιση κάθε είδους φυσικών καταστροφών. Οι εθελοντές αυτοί λοιπόν, κατά το νομοσχέδιο, θα περνούν από ειδική εκπαίδευση από κάθε υπηρεσία στην οποία θα ανήκουν και θα λαμβάνουν ειδική πιστοποίηση!
