Σε τροχιά ανάκαμψης και βελτίωσης των βασικών οικονομικών μεγεθών τους βρίσκονται οι τέσσερις συστημικές τράπεζες με αφορμή τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου την περασμένη εβδομάδα.Όπως σημείωσαν και στις αναλύσεις τους διεθνείς και εγχώριοι οίκοι, οι ελληνικές τράπεζες ευνοούνται πλέον επειδή έχουν στη διάθεσή τους ένα διευρυμένο «οπλοστάσιο» για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς ενεργοποιείται πολύ σύντομα το σχέδιο «Ηρακλής».

Ισχυροί καταλύτες για τις τράπεζες είναι το θετικό μακροοικονομικό / πολιτικό περιβάλλον, οι προσδοκίες για συστημική λύση όσον αφορά τη μείωση των NPEs, η βελτίωση στον κλάδο των ακινήτων που δίνει ώθηση στην τιμολόγηση των εξασφαλίσεων, η συνεχιζόμενη μείωση στα κόστη, η ανάκαμψη των προμηθειών, οι προσδοκίες για υψηλότερη ρευστότητα μετά την πλήρη κατάργηση των capital controls και η στήριξη των αποτιμήσεων από τις χαμηλότερες αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων.

Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι μέσα στο 2020 και με τα ευρωπαϊκά stress tests να είναι προγραμματισμένα για τον ερχόμενο Ιούλιο, οι ελληνικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου. Οι στόχοι για τα κόκκινα δάνεια χαρακτηρίζονται δύσκολοι, αλλά μπορούν να επιτευχθούν. Οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί στον SSM να μειώσουν σταδιακά το απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά περισσότερο από 63% το 2021. Αυτή η μείωση θα διευκολυνθεί από το σχέδιο «Ηρακλής», σε συνδυασμό με τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος και την εμπειρία των τραπεζών στην εσωτερική διαχείριση των κόκκινων δανείων. Τα βασικά οικονομικά μεγέθη των τεσσάρων συστημικών τραπεζών το φετινό εννεάμηνο ήταν τα εξής:

Alpha Bank

Τα κέρδη μετά από φόρους που αντιστοιχούν στους μετόχους ανήλθαν το φετινό εννεάμηνο σε 91,6 εκατ. ευρώ, έναντι 53,8 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Τα βασικά στοιχεία των αποτελεσμάτων είναι: Ισχυρή κεφαλαιακή βάση με Δείκτη Κεφαλαίων Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (CET1) 18% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2019, ενισχυμένο κατά 25 μονάδες βάσης, κυρίως ως αποτέλεσμα της βελτιωμένης αποτίμησης του χαρτοφυλακίου των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου. Ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας (CAD) ανήλθε σε 18,1%.

Η ενσώματη καθαρή θέση ενισχύθηκε περαιτέρω σε 8 δισ. ευρώ, έναντι 7,9 δισ. στο τέλος του β’ τριμήνου 2019. Η ενσώματη λογιστική αξία ανά μετοχή διαμορφώθηκε σε 5,2 ευρώ. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 2,1 δισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2019, κυρίως ως αποτέλεσμα της αναταξινόμησης χαρτοφυλακίου επιλεγμένων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Project Neptune) στα «Στοιχεία ενεργητικού προς πώληση» εν όψει της αναμενόμενης πώλησής τους. Από την αρχή του έτους, η τράπεζα κατέγραψε οργανική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ύψους 0,9 δισ. ευρώ.

Εθνική Τράπεζα

Σημαντικά ενισχυμένα είναι τα κέρδη μετά φόρων από συνεχιζόμενες δραστηριότητες του ομίλου κατά το φετινό εννεάμηνο, καθώς -σύμφωνα με τις λογιστικές καταστάσεις- αυξήθηκαν σε 423 εκατ. ευρώ, από 61 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Την ίδια στιγμή, τα καθαρά έσοδα από τόκους ενισχύθηκαν κατά 7% σε ετήσια βάση, ανερχόμενα σε 898 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας τη σημαντική αύξηση των επιτοκιακών εσόδων από χρεόγραφα, καθώς και τη σταθεροποίηση των επιτοκιακών εσόδων από δάνεια.

Παράλληλα, συνεχίστηκε η σταδιακή ανάκαμψη στα καθαρά έσοδα από προμήθειες (+5% σε ετήσια βάση), αντικατοπτρίζοντας τη σημαντική αύξηση των εσόδων από προμήθειες λιανικής τραπεζικής (+12% σε ετήσια βάση). Επίσης, παρά την αρνητική εποχικότητα του γ’ τριμήνου 2019 και τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών το β’ τρίμηνο του έτους, οι εκταμιεύσεις δανείων της ΕΤΕ στην Ελλάδα ανήλθαν σε 2,2 δισ. ευρώ το εννεάμηνο του 2019 (+36% σε ετήσια βάση), αντανακλώντας τις εκταμιεύσεις δανείων προς επιχειρήσεις.

Eurobank

Θετικές ήταν οι επιδόσεις της Eurobank το φετινό εννεάμηνο, καθώς οι βασικοί επιχειρησιακοί δείκτες βελτιώθηκαν και η τράπεζα πλησιάζει προς την ολοκλήρωση του πλάνου μείωσης των NPEs της. Τα καθαρά κέρδη σε ενοποιημένο επίπεδο διαμορφώθηκαν σε 149 εκατ. ευρώ, ενώ τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες ενισχύθηκαν κατά 15,2% σε ετήσια βάση και ανήλθαν σε 250 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των εσόδων από ενοίκια της Grivalia ύψους 29 εκατ. ευρώ και υψηλότερων εσόδων από τις εργασίες του δικτύου καταστημάτων. Σε τριμηνιαία βάση, τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες αυξήθηκαν κατά 4,9%, στα 94 εκατ. ευρώ και αντιστοιχούσαν σε 60 μονάδες βάσης επί του συνολικού ενεργητικού. Η αύξηση οφείλεται τόσο στις εργασίες στην Ελλάδα όσο και σε αυτές του εξωτερικού (+3% και +9,2% στο τρίμηνο αντίστοιχα).

Τράπεζα Πειραιώς 

Κέρδη προ φόρων από συνεχιζόμενες δραστηριότητες ύψους 146 εκατ. ευρώ παρουσίασε η Πειραιώς το φετινό εννεάμηνο, έναντι 98 εκατ. το ίδιο διάστημα του 2018. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, τα επαναλαμβανόμενα κέρδη προ φόρων το γ’ τρίμηνο του 2019 (χωρίς το κόστος του προγράμματος αποχώρησης) ανήλθαν σε 73 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 46% σε τριμηνιαία και κατά 12% σε ετήσια βάση. Τα καθαρά κέρδη του ομίλου αυξήθηκαν σε 49 εκατ. ευρώ το γ’ τρίμηνο, από 19 εκατ. το β’ τρίμηνο, ενώ τα καθαρά κέρδη από συνεχιζόμενες δραστηριότητες που αναλογούν στους μετόχους διαμορφώθηκαν σε 44 εκατ. ευρώ από 20 εκατ. αντιστοίχως.

Τα καθαρά έσοδα τόκων κατά το γ’ τρίμηνο ανήλθαν σε 353 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1% ετησίως, και σε 1.072 εκατ. σε επίπεδο εννεαμήνου, αυξημένα κατά 2% ετησίως. Τα 2,9 δισ. ευρώ εκταμιεύσεων νέων δανείων κατά τα τρία τελευταία τρίμηνα συνεισέφεραν θετικά στα έσοδα τόκων, ενώ το κόστος χρηματοδότησης από καταθέσεις πελατών και διατραπεζική ήταν επίσης υποστηρικτικό. Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν ότι τα έσοδα τόκων του τριμήνου σχεδόν απορρόφησαν το κόστος της νέας έκδοσης ομολόγου Tier 2. Το κόστος των νέων προθεσμιακών καταθέσεων υποχώρησε στις 52 μ.β. το γ’ τρίμηνο, από 57 μ.β. το β’ τρίμηνο του 2019, ενώ το κόστος διατραπεζικών repos έχει υποχωρήσει σε αρνητικά επίπεδα.

Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο ανήλθε στις 242 μ.β., σχεδόν σταθερό έναντι του εννεαμήνου 2018 (245 μ.β.). Τα καθαρά έσοδα προμηθειών κατά το γ’ τρίμηνο έφτασαν τα 81 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 6% σε ετήσια βάση, ενώ η ίδια ποσοστιαία ετήσια αύξηση σημειώθηκε και στο εννεάμηνο του 2019. Οι όγκοι προμηθειών από βοηθητικές εργασίες συνέχισαν να βελτιώνονται, λόγω των αυξημένων νέων χορηγήσεων, των εργασιών επενδυτικής τραπεζικής και διαχείρισης κεφαλαίων, καθώς και των υπηρεσιών συναλλακτικής τραπεζικής. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα καθαρά έσοδα τόκων και προμηθειών, δηλαδή των δύο βασικών κατηγοριών εσόδων, συνεισέφεραν το 95% επί των καθαρών εσόδων της τράπεζας κατά το φετινό εννεάμηνο.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, ισχυροί καταλύτες για τις τράπεζες είναι, μεταξύ άλλων, το θετικό μακροοικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, καθώς και οι προσδοκίες για συστημική λύση όσον αφορά τη μείωση των NPEs.

Πηγή: Ναυτεμπορική