Στην ενεργειακή μετάβαση των υποδομών του, με αρχή από το χώρο της ακτοπλοΐας, αναμένεται να προχωρήσει το επόμενο διάστημα το λιμάνι του Πειραιά. Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια τα μεγαλύτερα λιμάνια στον κόσμο πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις στις υποδομές τους προκειμένου να μπορούν να εξασφαλίσουν στα πλοία κατά τον ελλιμενισμό τους τη σύνδεσή τους με υποδομές παράκτιας ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, η σύνδεση με την παράκτια ηλεκτρική ενέργεια, επιτρέπει την απενεργοποίηση των μηχανών των πλοίων όταν βρίσκονται στο λιμάνι, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων ρύπων έως και 98%.
Με τα έως τώρα δεδομένα για το επιβατηγό λιμάνι στο χώρο της ακτοπλοΐας προβλέπονται πέντε θέσεις ηλεκτροδότησης πλοίων ενώ για το κομμάτι που αφορά την κρουαζιέρα, στον υφιστάμενο χώρο του λιμανιού, έχουν προσδιοριστεί τέσσερις θέσεις.
Ήδη οι υπηρεσίες του ΟΛΠ εργάζονται αυτή τη στιγμή προκειμένου να υποβάλουν πρόταση χρηματοδότησης κατασκευής των πέντε θέσεων ηλεκτροδότησης της ακτοπλοΐας από τις αρχές του 2024, καθώς ήδη στον συγκεκριμένο χώρο ο λιμένας διαθέτει την απαραίτητη μέση ηλεκτρική ισχύ και, μάλιστα, σε μορφή «πράσινης» ενέργειας για να μπορέσει να λειτουργήσει.
Για τις θέσεις των κρουαζιερόπλοιων η διαδικασία αναμένεται να είναι πιο χρονοβόρα, καθώς ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει εξασφαλίσει ακόμα την απαραίτητη ηλεκτρική ισχύ υψηλής τάσης, καθώς για τις υφιστάμενες θέσεις θα απαιτηθούν περίπου 80 μεγαβάτ.
Ο ΟΛΠ έχει ξεκινήσει συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ, τη ΔΕΔΗΕ και τη ΡΑΕ προκειμένου να καταλήξουν σε ένα συγκεκριμένο αίτημα για τη μεταφορά της απαραίτητης ισχύος, καθώς πρόκειται για ένα μεγάλο έργο, κομμάτι του οποίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το 2030.
Σύμφωνα με την CLIA, μέχρι το 2028 περισσότερα από 210 κρουαζιερόπλοια έχουν προγραμματιστεί να διαθέτουν συστήματα ηλεκτροδότησης από την ξηρά ή να διαμορφωθούν ώστε να προσθέσουν ηλεκτροδότηση.
Σήμερα, στο σύνολο του στόλου των μελών εταιρειών της CLIA, 120 κρουζιερόπλοια (το 46% του συνόλου) είναι εξοπλισμένα για να συνδεθούν με παράκτια ηλεκτρική ενέργεια, ενώ μόνο 33 λιμάνια παγκοσμίως διαθέτουν τουλάχιστον ένα κρηπίδωμα εξοπλισμένο με χερσαία ηλεκτρική ενέργεια.
Τι αναφέρει Ευρωπαϊκή οδηγία
H τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2021 προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2014/94/ΕΕ για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων {COM(2021) 103 final} διαπιστώνει περιορισμένη πρόοδο στα λιμάνια της Ευρώπης, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η εξάρτηση από το πετρέλαιο και να περιοριστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στον τομέα των μεταφορών.
Η οδηγία αυτή καθορίζει τις ελάχιστες προδιαγραφές για τη δημιουργία υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, περιλαμβανομένων των σημείων επαναφόρτισης των ηλεκτρονικών οχημάτων και των σημείων ανεφοδιασμού φυσικού αερίου (LNG και CNG) και υδρογόνου και των προδιαγραφών τους.
Σχετικά με τις υποδομές στα λιμάνια, στην οδηγία αυτή αναφέρεται πως η ανάγκη των κρατών μελών να διασφαλίσουν παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από ξηράς θα αξιολογούνταν εντός των εθνικών πλαισίων πολιτικής τους, σύμφωνα με συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές.
Οι υποδομές αυτές θα πρέπει να εγκατασταθούν κατά προτεραιότητα σε λιμένες του Κεντρικού Δικτύου (Core Network) του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), και σε άλλους λιμένες, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, εκτός εάν δεν υπάρχει ζήτηση και το κόστος είναι δυσανάλογο προς το σύνολο του οφέλους (οικονομικού, στρατηγικού, περιβαλλοντικού).
Σχετικά με τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο στα λιμάνια, ως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν, μέσω των εθνικών τους πλαισίων πολιτικής, ότι υπάρχει ικανός αριθμός σημείων ανεφοδιασμού με LNG προκειμένου να καθίσταται δυνατή η κυκλοφορία πλοίων που κινούνται με LNG σε ολόκληρο το το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών ΔΕΔ-Μ.
Οπως αναφέρει στην τελευταία έκθεσή του "Η Συμβολή της Ναυτιλίας στην ελληνική οικονομία. Προοπτικές και Προκλήσεις" το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών που επικαλείται τη σχετική οδηγία, τα λιμάνια του Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Ηγουμενίτσας, Πάτρας και Ηρακλείου περιλαμβάνονται στο Κεντρικό Δίκτυο του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών ΔΕΔ-Μ αλλά και επιπλέον 20 λιμάνια της Ελλάδας.